نحوه بستن اسکافلد: راهنمای کامل و استانداردهای اجرایی
 
                                                     
                                                    داربستها یا اسکافلدها، سازههای موقتی هستند که در پروژههای ساختمانی، صنعتی و حتی رویدادهای بزرگ برای دسترسی ایمن به ارتفاعات مورد استفاده قرار میگیرند. تصور کنید در حال نقاشی یک ساختمان بلند، نصب نما یا حتی ترمیم یک سازه تاریخی هستید؛ بدون داربست، انجام این کارها عملاً غیرممکن و به شدت خطرناک خواهد بود. اما تنها نصب صحیح داربست کافی نیست. یکی از مراحل حیاتی که اغلب کمتر به آن توجه میشود، نحوه بستن اسکافلد است. بستن صحیح داربست به اندازه نصب آن اهمیت دارد، زیرا برداشتن غیر اصولی میتواند منجر به حوادث ناگوار، آسیب به سازه و حتی تلفات جانی شود.
اهمیت باز کردن صحیح و ایمن اسکافلد
باز کردن صحیح و ایمن اسکافلد نه تنها یک اقدام فنی، بلکه یک الزام حیاتی در هر پروژه ساخت و ساز است. این مرحله به همان اندازه مهم است که نصب داربست و حتی گاهی اوقات پیچیدهتر، زیرا شامل فرآیند معکوس مونتاژ است که در آن هر جزء باید با دقت از جای خود خارج شود. عدم رعایت پروتکلهای ایمنی و استانداردهای فنی در این مرحله میتواند منجر به سقوط اجزا، آسیب دیدگی کارکنان و حتی فروپاشی ناگهانی داربست شود. یک اشتباه کوچک میتواند فاجعهبار باشد و هزینههای جبرانناپذیری را به پروژه و نیروی انسانی تحمیل کند. بنابراین، هرگونه عملیات باز کردن داربست باید تحت نظارت دقیق و توسط تیمهای متخصص و آموزشدیده انجام شود.

بیشتر بخوانید: زمان باز کردن قالب بتن
عواقب باز کردن نادرست اسکافلد
باز کردن نادرست داربست میتواند عواقب جبرانناپذیری به دنبال داشته باشد. اولین و مهمترین خطر، احتمال سقوط قطعات داربست است که میتواند به کارگران، رهگذران یا تجهیزات زیر داربست آسیب جدی وارد کند. علاوه بر این، باز کردن غیر اصولی میتواند به سازه اصلی ساختمان آسیب برساند، به خصوص اگر داربست به درستی از آن جدا نشود. همچنین، خطرات ناشی از سقوط از ارتفاع برای کارگرانی که بدون تجهیزات ایمنی مناسب اقدام به باز کردن داربست میکنند، بسیار بالا است. این حوادث نه تنها به از دست رفتن جان و مال منجر میشوند، بلکه میتوانند تبعات قانونی سنگینی برای پیمانکار و کارفرما به همراه داشته باشند.
آمادگی قبل از بستن اسکافلد: گامهای اساسی برای ایمنی
قبل از شروع به بستن اسکافلد، اقدامات آمادهسازی از اهمیت بالایی برخوردار هستند تا اطمینان حاصل شود که فرآیند باز کردن به صورت ایمن و کارآمد انجام میشود. این آمادگیها شامل بررسیهای دقیق، تأمین تجهیزات مناسب و آموزش تیم اجرایی است. هرگونه سهلانگاری در این مرحله میتواند خطرات جدی را در پی داشته باشد.
بازرسی نهایی اسکافلد قبل از بستن
قبل از هرگونه اقدام برای بستن اسکافلد، لازم است که یک بازرسی نهایی و جامع از کل سیستم داربست انجام شود. این بازرسی شامل بررسی تمامی اتصالات، صفحات، پایهها، پلهها و هر جزء دیگری است که در ساختار داربست به کار رفته است. هدف از این بازرسی، شناسایی هرگونه آسیب، سستی یا نقص احتمالی است که ممکن است در طول مدت استفاده از داربست ایجاد شده باشد. اطمینان از سلامت کامل سازه قبل از شروع فرآیند باز کردن، از بروز حوادث ناخواسته جلوگیری میکند. در این بازرسی، به ویژه باید به قسمتهایی که تحت فشار زیاد بودهاند یا ممکن است آسیب دیده باشند، توجه ویژهای شود.

بیشتر بخوانید: فرق اسکافلد و داربست
بررسی وضعیت زمین و محیط اطراف
وضعیت زمین و محیط اطراف داربست نیز باید به دقت مورد بررسی قرار گیرد. اطمینان از پایداری زمین زیر داربست، عدم وجود موانع یا گودالها در مسیر جابجایی قطعات و همچنین پاکسازی منطقه از افراد غیرمجاز و تجهیزات اضافی، از جمله اقدامات حیاتی است. بررسی شرایط جوی نیز از اهمیت بالایی برخوردار است؛ باد شدید، باران یا برف میتوانند فرآیند باز کردن را خطرناکتر کنند و باید در صورت نامساعد بودن هوا، عملیات به تعویق افتد. ایجاد یک منطقه امن در اطراف داربست و علامتگذاری آن برای جلوگیری از ورود افراد غیرمجاز، گام مهمی در حفظ ایمنی است.
تأمین تجهیزات ایمنی فردی (PPE) و ابزار کار
قبل از شروع به کار، باید اطمینان حاصل شود که تمامی کارگران به تجهیزات ایمنی فردی (PPE) مناسب و استاندارد مجهز هستند. این تجهیزات شامل کلاه ایمنی، کفش ایمنی، دستکش، عینک محافظ و به ویژه هارنس ایمنی (کمربند ایمنی) برای کار در ارتفاع میشود. علاوه بر این، ابزارآلات مورد نیاز برای باز کردن داربست مانند آچار، چکش، انبردست و سایر ابزارهای تخصصی باید در دسترس و در وضعیت سالم باشند. استفاده از ابزارهای فرسوده یا نامناسب میتواند خطراتی را به همراه داشته باشد. همچنین، فراهم آوردن طنابها و سیستمهای بالابر ایمن برای پایین آوردن قطعات داربست، از اهمیت بالایی برخوردار است.

بیشتر بخوانید: قالب بتن چیست
نکات ایمنی حیاتی در نحوه بستن اسکافلد
رعایت نکات ایمنی در حین بستن اسکافلد، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و میتواند جان کارگران را نجات دهد. هرگونه سهلانگاری در این مرحله میتواند منجر به حوادث ناگوار و جبرانناپذیر شود.
استفاده اجباری از هارنس ایمنی
یکی از مهمترین نکات ایمنی، استفاده اجباری از هارنس ایمنی (کمربند ایمنی) برای تمامی کارگرانی است که در ارتفاعات مشغول به کار هستند. هارنس باید به طور صحیح به یک نقطه اتصال مطمئن متصل شود و کارگران باید قبل از شروع به کار، از نحوه استفاده صحیح از آن آموزش دیده باشند. بازرسی روزانه هارنسها برای اطمینان از سلامت و عدم فرسودگی آنها نیز ضروری است. عدم استفاده از هارنس یا استفاده نادرست از آن، یکی از دلایل اصلی سقوط از ارتفاع در حین کار با داربست است.
حضور ناظر ایمنی و سرپرست کارگاه
حضور یک ناظر ایمنی واجد شرایط و یک سرپرست کارگاه باتجربه در تمام طول فرآیند بستن اسکافلد، الزامی است. ناظر ایمنی مسئول نظارت بر رعایت تمامی پروتکلهای ایمنی، شناسایی خطرات احتمالی و ارائه راهنماییهای لازم به کارگران است. سرپرست کارگاه نیز مسئولیت هماهنگی تیم، اطمینان از اجرای صحیح مراحل و مدیریت هرگونه مشکل پیشبینی نشده را بر عهده دارد. هماهنگی بین این دو نفر، نقش حیاتی در حفظ ایمنی کارگاه دارد.
ممنوعیت کار در شرایط نامساعد جوی
کار در شرایط نامساعد جوی مانند باد شدید، باران سنگین، برف یا رعد و برق، به شدت ممنوع است. این شرایط میتوانند دید را کاهش دهند، پایداری داربست را تحت تأثیر قرار دهند و خطر سقوط را به شدت افزایش دهند. در صورت پیشبینی یا وقوع چنین شرایطی، عملیات بستن داربست باید فوراً متوقف شده و تا بهبود شرایط جوی به تعویق افتد. ایمنی کارگران همواره باید در اولویت باشد و هیچگاه نباید به خاطر عجله در اتمام کار، جان آنها به خطر انداخته شود.
اطمینان از پایداری داربست در هر مرحله
در طول فرآیند بستن داربست، باید به طور مداوم از پایداری سازه اطمینان حاصل شود. جدا کردن قطعات به صورت نامنظم یا سریع میتواند منجر به عدم تعادل و فروپاشی ناگهانی داربست شود. هر مرحله باید با دقت و بر اساس برنامه از پیش تعیین شده انجام شود و قبل از رفتن به مرحله بعدی، پایداری بخشهای باقیمانده داربست مورد بررسی قرار گیرد. در صورت مشاهده هرگونه نشانه ناپایداری، کار باید فوراً متوقف شده و اقدامات لازم برای رفع مشکل انجام شود.

بیشتر بخوانید: طریقه بستن قالب سقف بتن
شرکت شریفیان: تولید کننده تجهیزات ساختمانی و قالب بندی
در حوزه تولید و عرضه تجهیزات ساختمانی و قالببندی، شرکتهای متعددی فعالیت دارند، اما کیفیت و استانداردهای محصولات نقش حیاتی در ایمنی و کارایی پروژهها ایفا میکنند. شرکت شریفیان، به عنوان یکی از پیشروترین تولیدکنندگان در این صنعت، با سابقه درخشان در طراحی و ساخت انواع تجهیزات قالببندی و داربستهای استاندارد، نامی آشنا در صنعت ساخت و ساز است. این شرکت با بهرهگیری از تکنولوژی روز دنیا، مواد اولیه با کیفیت و تیم متخصص، محصولاتی را ارائه میدهد که نه تنها مطابق با بالاترین استانداردهای ایمنی هستند، بلکه به افزایش راندمان و کاهش هزینههای پروژههای عمرانی نیز کمک میکنند.
از قالبهای فلزی بتن و جکهای سقفی گرفته تا انواع داربستهای مدولار و اتصالات، شریفیان همواره تلاش کرده تا راهکارهای نوآورانه و مطمئنی را برای نیازهای متنوع صنعت ساختمان ارائه دهد. تعهد به کیفیت، نوآوری و رضایت مشتری، این شرکت را به یک شریک قابل اعتماد برای پیمانکاران و سازندگان در سراسر کشور تبدیل کرده است. در انتخاب تجهیزات داربست، توجه به برندهای معتبر و استاندارد مانند شریفیان میتواند تفاوت چشمگیری در ایمنی و پیشرفت پروژه شما ایجاد کند.
سخن پایانی
همانطور که در این مقاله به تفصیل بررسی شد، نحوه بستن اسکافلد نه تنها یک عملیات فنی، بلکه یک فرآیند پیچیده و حساس است که نیازمند دقت، دانش و رعایت کامل اصول ایمنی است. از آمادهسازیهای اولیه و برنامهریزی دقیق تا اجرای گام به گام و نکات ایمنی حیاتی، هر مرحله نقش مهمی در موفقیت و ایمنی پروژه ایفا میکند. به خاطر داشته باشید که جان انسانها و سرمایه مالی پروژه شما در گرو رعایت این استانداردهاست.